Fıstık Ezmesi Ağıza Neden Yapışır?

Bazıları örümcekten, bazıları yüksekten bazıları da fıstık ezmesinin damağına yapışmasından korkar. Hayır şaka değil. Fıstık ezmesinin damakta kalması korkusuna literatürde arachibutyrophobia ismi veriliyor. Peki başka yemekler yapışmazken, fıstık ezmesinin damağa yapışmasına sebep olan nedir? Aslında bunun pek çok sebebi var. Gelin yakından inceleyelim.

Fıstık ezmesinin yoğun miktarda fıstık yağı içerdiğini söylesek size şaşırtıcı gelmeyecektir. İlk okulda bize öğrettikleri üzere yağ ve su birbiri ile iyi geçinen bir ikili olmadığı için ağzınızın içindeki tükürük (suda oluşur) çiğneme sırasında görevini yeterince yapamaz ve fıstık ezmesini parçalayamaz. 

Fıstık ezmesini sevmemizin sebeplerinden biri, yüksek oranda protein içermesidir. Ayrıca içindeki su oranı son derece düşüktür; sadece %2 oranında su bulunur. Karşılaştırma yapmak için dikkat çekici bir bilgi verelim; kurutulmuş etteki su oranı, kurutulmuş olmasına rağmen %23’tür. Hem proteinin yarattığı osmotik basınç hem de su miktarının az olması sebebi ile fıstık ezmesi ağzınızdaki suyu emer ve damağınıza yapışma olasılığı artar. Bir fıstık ezmesinin içinde protein miktarı ne kadar fazla ise, yapışkanlığı da o kadar artar.  

Nutella benzeri fındık ezmesi ve kakoa karışımlarının protein oranı, fıstık ezmelerinden daha azdır. Sadece %1 oranında su içerirler ancak protein miktarı düşük olduğu için yapışkanlıkları azdır. Bu da fıstık ezmesine bu özelliği kazandıran şeyin içindeki protein miktarı olduğunu göstermektedir. 

Son olarak fıstık ezmesinin yapısı da damağınıza yapışmasına katkıda bulunur. Kaygan ve yumuşak dokusu damağınızda vakum etkisi yapar. İçinde fıstık ezmesi parçaları bulunan “chunky” türleri daha az kremsi olduğu için daha az yapışır.