Antrenman Maskesi İşe Yarıyor Mu?
Artık her spor salonunda ya da en azından instagramda antrenman maskesi ile çalışan birini görmek mümkün. Peki Batman’daki Bane gibi dolaşan bu adamlar sizden daha kısa sürede, daha kaslı bir vücuda kavuşacak, yağlarından daha hızlı mı kurtulacak? Pek sayılmaz. Gelin antrenman maskelerinin ne vaat ettiğine ve ne yarar sağladığına bakalım.
Vaad
Alınan oksijen miktarını azaltarak yüksek rakım koşullarını taklit eder ve yüksek irtifada yapılan antrenmanların faydalarını sağlar.
Gerçekler
Bodybuilding.com yazarı ve Ohio State Üniversitesi öğretim görevlisi Ciaran Fairman, antrenman maskesi ile çalışmanın, yüksek irtifada antrenman yapmak ile aynı faydaları sağlamayacağını belirtiyor.
Peki aradaki fark ne? Yüksek rakımda atmosferik basınç daha azdır. Oksijenin kısmı basıncı daha düşüktür, yani birim hacimde daha az oksijen molekülü bulunur. Hava daha seyrektir, bu yüzden de nefes almak güçleşir. Aldığınız hava ile beraber kandaki oksijen seviyesi de düşer. Vücudunuz da hemen bu duruma adapte olarak hemoglobin (krımızı kan hücrelerinin taşıdığı bir çeşit protein) ve miyoglobin (kaslara oksijeni bağlayan bir çeşit protein) miktarını ve kılcal damar yoğunluğunu artırır. Bu şekilde kaslara daha fazla kan taşır. Bu adaptasyonlar, normal rakım koşullarına geldiğinizde performansınızı yükseltir.
Ancak unutmayın, bu değişiklikler haftalar, hatta aylar sonucunda olur. Antrenman maskesi ile 40 dakika çalışarak değil.
Üstelik yüksek rakımda antrenman yapmak ile antrenman maskesi ile çalışmak arasında çok önemli bir teknik fark vardır. Antrenman maskeleri aldığınız havadaki oksijenin kısmı basıncını değiştirmez, sadece ciğerinize çektiğiniz havanın miktarını azaltır. Yani koşarken bir pipetten nefes aldığınızı ya da bir yastıkla yüzünüze bastırdığınızı düşünebilirsiniz. Yani sadece nefes almanızı sağlayan kasları çalıştırırsınız.
Aslında bu kasları çalıştırmak önemlidir. Bu tarz egzersizler, nefes darlığına yol açan KOAH hastalarında yoğun olarak kullanılır. Ancak atletik performansa yapabileceği fayda son derece sınırlıdır. Antrenman maskesi diyaframınızın güçlenmesini, bu sayede daha kuvvetli nefes alıp vermenizi sağlar. Ancak performans, nefes alıp verme kuvvetiniz ile değil VO2 maks seviyesi ve laktat seviyesi gibi farklı kriterlere bağlıdır. Diyafram gücüne değil. Yani atletik performans için alınan hava miktarından çok daha önemli olan vücudun havayı nasıl kullandığıdır.
Üstelik pek çok kişi antrenman maskesini aerobik (koşu vs.) değil ağırlık kaldırma gibi anaerobik (oksijensiz) antrenmanlarda kullanıyor. Adı üzerinde anaerobik antrenmanlarda enerji tümüyle oksijensiz ortamda sağlandığı için maske takmanın her hangi bir artısı olmayacaktır. Örneğin back squat yaptığınızı düşünün. Hareketin negatif kısmında derin bir nefes alarak merkez bölgenizi sağlamlaştırmanız, sırtınızda taşıdığınız ağırlığa direnç göstermeniz gerekir. Oysa ki maske yüzünden zayıf ve kısa kısa nefes almak zorunda kalırsınız.
Eğer nefessiz kalmak istiyorsanız, bunu maskeye para vererek değil, antrenmanlarda daha sıkı çalışarak elde edebilirsiniz.